Logo Elannet

Publicatiedatum: 24/8/2004

'Zorgplicht van gemeenten bij wateroverlast in wet vastleggen'

VAN ONZE REDACTEUR

AMSTERDAM - Het is nodig om wettelijk vast te leggen dat ook gemeenten verantwoordelijk zijn voor problemen met grondwater. Deze gemeentelijke zorgplicht moet verder gaan dan het inzamelen en afvoeren van overtollig grondwater. Bij nieuwbouwlocaties moeten gemeenten veel meer dan voorheen rekening houden met de waterhuishoudkundige geschiktheid van de grond.

Dit zegt de commissie van Advies voor de Waterstaatswetgeving in het rapport 'Zicht op grondwater', dat maandag is uitgebracht aan staatssecretaris Melanie Schultz van Haegen van Verkeer en Waterstaat. Het advies geeft een juridisch perspectief op grondwaterbeheer in bebouwd gebied.

In veel gemeenten klagen burgers over natte tuinen, optrekkend vocht in muren en water in kelders, kruipruimtes en souterrains en rottende houten funderingspalen als gevolg van een teveel aan grondwater of een te lage grondwaterstand. Op dit moment ontbreekt echter een heldere verdeling van verantwoordelijkheden tussen overheden en gebruikers van grond (burgers en bedrijven), constateert de commissie. 'In veel gevallen vinden burgers geen gehoor bij de overheid wanneer zij aankloppen met klachten over grondwateroverlast of grondwatertekort.'

Er wordt wel op gewezen dat partijen die invloed hebben op grondwater hun activiteiten beter op elkaar moeten afstemmen, omdat de grondwaterstand heel vaak moeilijk of alleen tegen zeer hoge kosten te beheersen en te beïnvloeden is. Om te voorkomen dat burgers van het kastje naar de muur worden gestuurd, is het nodig wettelijk vast te leggen welke overheid waarvoor verantwoordelijk is, zo luidt het advies.

De commissie vindt wel dat burgers (en bedrijven) in eerste instantie zelf verantwoordelijk zijn voor grondwater op hun eigen perceel. Problemen met wateroverlast blijken lang niet altijd te wijten aan grondwaterstanden, maar ontstaan ook door bouwkundige gebreken, slechte inrichting van percelen en kapotte regenpijpen, waterleidingen en rioolaansluitingen.

Om te voorkomen dat iedereen naar elkaar blijft wijzen, moet duidelijk worden wie waarvoor verantwoordelijk is, stelt de raad. Hij vindt het daarom noodzakelijk wettelijk vast te leggen dat naast waterschappen en provincies ook de gemeenten medeverantwoordelijk zijn voor grondwaterbeheer.

Het gaat niet alleen om wateroverlast op nieuwbouwlocaties. De staatssecretaris wordt geadviseerd om voor alle bebouwde gebieden een waterakkoord wettelijk verplicht te stellen. Overheden moeten daarin onderling afspraken maken over de manier waarop zij (grond)water beheren.

Weliswaar kunnen burgers en bedrijven zich niet rechtstreeks op zo'n waterakkoord beroepen, maar wanneer dit instrument niet of onjuist wordt gebruikt is dit een indicatie dat de betreffende overheden tekortschieten in hun zorgplicht en staat de burger sterker bij het afdwingen van maatregelen. 'Bovendien kan schending van een overeenkomst tussen overheden in bepaalde omstandigheden ook een onrechtmatige daad opleveren jegens burgers', stelt de commissie.

De voorgestelde maatregelen moeten een plaats krijgen in de Integrale Waterwet, die in voorbereiding is. Maar de commissie vindt dat daar niet op moet worden gewacht. 'Tot die tijd is het noodzakelijk om de verantwoordelijkheden en bevoegdheden voor grondwaterbeheer in bebouwd gebied tijdelijk neer te leggen in de Wet op de waterhuishouding.'

De commissie voor de Waterstaatswetgeving die het rapport heeft uitgebracht, is een onafhankelijk adviescollege van regering en parlement om te adviseren over de inhoud en structuur van de wetgeving op het gebied van de waterstaatszorg. De nadruk ligt op strategische adviezen voor beleids- en wetgevingsproces. De commissie wordt voorgezeten door prof. mr Alfred van Hall, hoogleraar water-, staats- en waterschapsrecht aan de Universiteit Utrecht en dijkgraaf van het waterschap Hunze en Aa's.

Natte voeten

Conclusies adviescommissie

Burgers klagen massaal over natte tuinen, vocht in muren en water onder vloeren

Zij krijgen geen gehoor bij overheden, al is de grondwaterstand vaak de oorzaak

Daarom is een wettelijke zorgplicht voor gemeenten nodig

Voor partijen die water beheren moet een waterakkoord wettelijk verplicht worden

Copyright (c) 2004 Het Financieele Dagblad